De voeten zijn de basis van je houding en bewegingen. Door te weinig afwisseling in beweging en veel zitten, zijn de voetspieren en andere spieren in het lichaam vaak minder belastbaar, stijver en minder sterk. Hierdoor kunnen onder andere voetklachten ontstaan. Een kwart van de Nederlandse bevolking is bekend met voetklachten. Kunnen bepaalde schoenen helpen om de kans op voetklachten te verminderen?

Studies hebben aangetoond dat er een ander looppatroon ontstaat op het moment dat we schoenen aan hebben en dat de vorm van de voet wordt beïnvloed door de schoenen die we dragen. Als we kijken naar de voeten van een baby of naar de voeten van de mensen die geen schoenen dragen, dan zien we dat de natuurlijke voet het breedst is aan de voorzijde van de tenen die in het verlengde staan van de middenvoetsbeentjes. De geschoeide voet is daarentegen het breedst bij de ballijn en tenen worden naar elkaar toe gedrukt. 

 

   

Wat is nu het verschil tussen het lopen op de meer traditionele schoenen en het lopen op blote voeten:

1. De toebox van een schoen loopt taps toe

  • De tenen worden hierbij naar elkaar toe gedrukt
  • Hierdoor zijn de tenen minder functioneel bij de afwikkeling
  • Dit geeft een vergrote kans op een blessure aan de grote teen, bv. de hallux valgus

2. De hakverhoging van een schoen

  • De basis van het vijfde middenvoetsbeentje maakt hierdoor geen contact meer met de grond wat nodig is voor een goede stabiliteit. Hierdoor ontstaat meer druk op de voorvoet, het hielbeen en de peesplaat van de voet
  • Het eerste hielcontact wordt verplaatst naar de achter- en buitenzijde van het hielbeen i.p.v. het centrum
  • De achillespees en de kuitspieren, die juist zo belangrijk zijn voor de voortstuwing bij lopen, verkorten bij een hakverhoging

3. De teensprong van een schoen

  • Hierdoor komen de tenen in 5 tot 20 graden strekking te staan en zijn minder functioneel bij de afzet
  • Dit geeft extra druk op de kopjes van de middenvoetsbeentjes
  • Doordat de tenen in een andere positie staan dan gebruikelijk kunnen de spieren van de voet minder efficiënt functioneren

4. Een te stugge zool van een schoen

  • Een blote voet buigt bij de bal ca. 54 graden. Met schoenen is dit 30-80% minder. Dit geeft meer druk op de voorvoet
  • Hierdoor verliezen de voeten hun soepelheid en een deel van de coördinatie van de normale voetbeweging

5. Een te stijve en te ondersteunende schoen

  • De mediale voetboog-ontwikkeling kan bij kinderen worden belemmerd door het dragen van stijve en ondersteunende schoenen
  • Daarnaast wordt de voet uiteraard beperkt in de normale beweging van de voet bij lopen, waardoor de voeten een deel van soepelheid en coördinatieve functie verliezen

De bovenstaande punten kun je meenemen als je voor nieuwe schoenen aan het kijken bent die je veel gaat dragen. Er zijn namelijk schoenen waarbij de tenen meer ruimte hebben in de breedte, de hakverhoging minimaal aanwezig is, de teensprong minimaal is en de schoen niet al te stijf is. Tevens kan je proberen om een gedeelte van de dag, bijvoorbeeld als je thuis bent, op blote voeten te lopen om je voeten sterker en soepeler te maken. Dit dient uiteraard heel rustig opgebouwd te worden en je kan bijvoorbeeld met 10 minuten per dag beginnen. Op het moment dat je al klachten hebt en het lopen op blote voeten of andere schoenen direct meer pijn geeft, dan is een tijdelijk ander beleid verstandig. De gespecialiseerde fysiotherapeuten in voetklachten bij Vitaal kunnen u hierbij helpen met adviezen, voetoefeningen, ketenoefeningen en manuele therapie.

Selma Duijn, sportfysiotherapeut & manueel therapeut, specialisatie enkel/voetklachten, Vitaal Fysiotherapie, Katwijk aan Zee

Thema ‘Voetklachten’                                                                         
Blog 1: Hielspoor
Blog 2: Schoenen of bloten voeten?
Blog 3: Hallux valgus
  • Bronnen plaatjes:
    • The Feet Collective
  • Bronnen tekst:
    • Bontekoning, het belang van voetentraining, Fysiopraxis juni 2016
    • Bontekoning en Hoogeveen, hoe bewust gaan we om met onze voeten, een pleidooi voor voetentraining